Van buitenspelen naar buitenleren: ‘Elk kwartiertje extra is meegenomen’

Elke maandag lunchen de leerlingen van buitenlesleerkracht Linda Kroeze buiten op het schoolplein. Weer of geen weer. Ook krijgen ze er reken- en taallessen. ‘Ik vind het echt een feestje en de kinderen ook.’

‘Buitenles geven kan voor sommige leerkrachten een onhaalbare kaart lijken. Online vind je de meest fantastische lessen, maar dan heb je wel flink wat voorbereidingstijd nodig. En dat kan afschrikken’, vertelt Linda die lesgeeft aan groep 5 en 6 van basisschool Het Anker in Amersfoort.  

Van kringgesprekken naar rekenlessen

Zelf zette Linda zo’n zes jaar geleden de eerste stapjes op het gebied van buitenlessen. Op de school waar ze werkt, hadden ze toen al een groen schoolplein. In het begin maakte ze daar als leerkracht gebruik van zoals de meesten dat doen: de kinderen speelden er tijdens de pauze in het ‘bos’. Zonde eigenlijk, dat het maar twee keer een kwartiertje was, vond ze. 

Na verloop van tijd nam Linda de kinderen mee naar buiten voor de kringgesprekken die ze combineerde met verstoppertje of een balspel. Later breidde ze het buitenzijn uit naar de rekenlessen. Linda: ‘Ik maakte er niets ingewikkelds van; wat ik in het boek zag kopieerde ik en gebruikte ik buiten. Ik verspreidde bijvoorbeeld kaarten met klokken op de grond en gaf kinderen de opdracht de goede tijd erbij te schrijven. Of ik liet ze met de kaarten rekensommen maken.’

Meer tijd voor de lesinhoud

Linda gaat verder: ‘Ik merkte meteen hoe fijn de buitenlessen waren: kinderen kregen de ruimte om te bewegen en lawaai te maken. Ze vonden het fantastisch en nu nog steeds. Als we even niet buiten zijn geweest, krijg ik meteen klachten. Voor mijzelf is het ook heel fijn; ik hoef de kinderen die beweging nodig hebben, niet constant te corrigeren. Er is veel minder energie nodig om ze betrokken te krijgen, waardoor ik meer tijd over heb voor de inhoud van de les.’ 

Linda ziet mooie dingen gebeuren tijdens de buitenlessen: kinderen die opdrachten normaal niet op tijd afkrijgen omdat ze afgeleid worden door interne prikkels, zijn nu soms als eerste klaar. ‘En natuurlijk zijn er ook kinderen die liever gewoon in het werkboek werken, maar daar zijn de rest van de lessen al op ingericht.’ 

Hele plaatje rondom voeding 

Op het schoolplein ligt ook een moestuin waar kinderen van alles kweken dat ze mogen proeven. De leerlingen van Linda bedenken het teeltplan: wat kweken ze wanneer en wat kan naast elkaar staan? ‘Kinderen komen steeds verder af te staan de natuur. Helemaal degenen die minder in winkels komen, omdat de boodschappen thuis worden bezorgd. Ik vind het belangrijk dat ze het hele plaatje rondom voeding zien: van zaadje tot plant die ze kunnen opeten. Mijn grote droom zou zijn om op school te koken met de oogst. Bijvoorbeeld een grote pan groentensoep maken boven een vuurtje.’ 

Buitenlesdag

Net zoals vorig jaar doet de school van Linda ook dit jaar weer mee met de Nationale Buitenlesdag die dit jaar in het teken staat van zorgen voor de natuur dichtbij, waarbij kinderen een ‘”natuurbende” vormen. Ook hier kunnen leerkrachten voeding betrekken bij de buitenles. ‘Ik vind het planten van munt bijvoorbeeld erg leuk. Zo kun je kinderen muntwater aanbieden (met citroen erbij nog lekkerder) om zo het drinken van water te stimuleren. En met de bloeiende bloemen van de munt kun je de natuur een handje helpen want ze trekken allerlei nuttige insecten aan.’ 

Begin klein 

De buitenlesdag is volgens Linda een mooie manier voor leerkrachten met koudwatervrees om aan de slag te gaan met buitenlessen. ‘Het is gratis, laagdrempelig en vraagt weinig voorbereidingstijd. Ik raad collega’s sowieso aan om klein te beginnen. Start gewoon eens met buiten lunchen, een spelletje doen en het aanschaffen van wat clipborden. Breid dat langzaam uit met spelenderwijs toetsen wat voor kennis en vaardigheden leerlingen hebben, zoals klokkijken. Dit soort kleine activiteiten bepalen echt of ze met plezier naar school gaan of niet. Gewoon doen dus!’

Wil je inspiratie opdoen voor jouw buitenles? Je kunt Linda volgen op Instagram: @hetgroeneschoolplein. 

Copyright foto's: Willeke Kieft 

Linda met kinderen op het schoolplein