Op het erf van Biologisch melkveebedrijf Gravesteyn staat een groep van zo’n 50 jongeren wat schuchter om zich heen te kijken. Allemaal nog maar nét begonnen met hun pedagogische opleiding bij Albeda College Sociaal & Pedagogisch Werk. Verder kennen ze elkaar nauwelijks, daar is (onder andere) deze introductie-ochtend voor bedoeld. Hun houding afwachtend, de kleding niet direct ‘boerderijproof’. Boerin Isabella Gravesteyn kijkt van een afstand toe. Ook voor haar is het spannend. Hier op de boerderij ontvangt ze jaarlijks zo’n 35 basisschoolklassen, daar draait ze haar hand niet meer voor om. Maar deze leeftijdscategorie is andere koek; een compleet andere, nieuwe ervaring.
Win-win combinatie
Al lijkt de combinatie eigenlijk heel logisch: de educatieactiviteiten helpen in het ‘elkaar beter te leren kennen’, waar deze introductie voor bedoeld is. Die ook naadloos aansluiten bij hun toekomstige baan als onderwijsassistent of pedagogisch medewerker. Want het begeleiden van kinderen bij opdrachten, het oefenen met lesgeven, het komt vandaag allemaal voorbij. Met als bonus -bovenop de onderlinge kennismaking en praktijkervaring- de mogelijkheid om de jongeren iets bij te brengen over het maken van duurzame keuzes en een gezondere leefstijl. Het enige wat nog nodig is, is de jongeren zelf van nut en noodzaak overtuigen. Want vooralsnog lijkt de groep wat terughoudend als ze uitleg ontvangen over de 4 verschillende workshops van die ochtend.
“Krijgen we wel handschoenen?” Een veelzeggende eerste vraag. Er zijn nog wat drempels te overwinnen en het werken met de blote handen is daar één van. Vandaag moeten de zintuigen aan het werk! Onderverdeeld in 4 groepen, gaan de studenten aan de slag. Ze laten hun tas en de stad achter en gaan met hun begeleider naar de eerste workshop.
Jong leren eten. En lesgeven!
Op de grond van de (lege) koeienstal is een boom getekend en in 3 vakken verdeeld; een vak onder de grond, net boven de grond en wat hoger. Er staat een krat met verschillende bollen, knollen en groenten, aan de jongeren om te ‘raden’ in welk vak deze thuishoort als je deze plukt of oogst. Een les uit het programma van Jong Leren Eten, die -heel slim- tweeledig wordt ingestoken. De jongeren krijgen meer inzicht in en informatie over voedsel en voeding (en dat bleek af en toe nog best hard nodig). Dat zou belerend kunnen overkomen, maar de les is zo ingestoken dat de studenten het gevoel krijgen dat ze leskrijgen in het lesgeven. Hoe zou jij dit aan een kleuter uitleggen? Hoe ga je om als een leerling een fout antwoord geeft. En waar zij vooral denken handvatten mee te krijgen over het later zelf uitzetten van deze les, krijgen ze onbewust heel veel informatie mee over onze voedselvoorziening. Leren door te doen in optima forma! In een andere workshop leren de studenten hoe je boter maakt met maar een paar eenvoudige ingrediënten. Het boter schudden begint wat lacherig, totdat er ook echt boter ontstaat. Verbazing over het proces, maar vooral over het eigen kunnen. De magie van het zelf creëren is ook bij deze leeftijdsgroep een schot in de roos.
1 + 1 = 3
Robin Padmos, begeleider vanuit Albeda , benadrukt dat dit inderdaad de meerwaarde is van deze nieuwe samenwerking. Als je toch al een introductieweek organiseert, waarom dan niet lekker naar buiten? En de activiteiten daarbij dan zo door vertalen, dat het ook een doorkijkje geeft naar de opleiding. Want één van de dingen die je als toekomstig pedagoog of onderwijsassistent meekrijgt is om kinderen toch vooral mee naar buiten te nemen. Zeker voor jonge, drukke kinderen, is het een heel fijne afwisseling. Je merkt dat ze er rustig van worden.
En dat is bij deze toch wat oudere groep niet anders. Al zullen ze dat niet direct toegeven natuurlijk, er zijn imago’s hoog te houden. Zo vindt een groep meiden het netvissen bij de poldersloot écht heel vies allemaal. Zeker als blijkt dat ze met hun blote handen hun schepnetje moeten legen. Er worden bezwaren geuit en kreetjes geslaakt, maar als ze eenmaal aan de slag zijn, verdwijnen vuil en imago al snel in diezelfde sloot. Ook een beetje de kracht van Rob, van Code Groen Educatie, die de rust zelve is en blijft. Onder zijn bezielende leiding blijkt een zwemwants plots schattig, worden kikkervisjes ter plekke geadopteerd, evenals de kleine visjes die gevangen worden. Willem, Gerard, Henk….heel veel waterdiertjes krijgen een nieuwe naam toebedeeld. Niemand die het nog over de modder heeft.
Een eerlijk verhaal
Onder het mom ‘ontmoet een koe’ heeft een andere groep een meet&greet met de boer en zijn koeien. Een lastig onderdeel, want het is toch vooral veel zenden vanuit de boer. Die vertelt over de boerderij, de koeien en allerlei weetjes deelt. Het blijkt een opvallend eerlijk verhaal; geen promopraatje voor vlees en zuivel, maar vooral achtergrondinformatie over de keuzes die dit biologische bedrijf maakt. Met als belangrijkste les: duurzame keuzes begint vooral bij jezelf, in de supermarkt. Natuurlijk is er ook veel aandacht voor de levende achtergrond, zeker de 2 kalfjes trekken veel bekijks. De liefde voor het vak spat er vanaf; iedere koe heeft een naam en vanochtend is de spotlight vooral gericht op Charlotte. Het valt op dat de jongeren heel aandachtig luisteren, de telefoons blijven in de zak. Dat is wat natuur kan doen blijkbaar.
De boerin valt vooral op dat er nauwelijks vragen worden gesteld, iets wat bij de basisschooljeugd juist heel veel gebeurt. Bij het wisselen van de workshops blijft een meisje achter, ze wil heel graag nog iets vragen aan de boer. Het lijkt erop dat het vooral de gêne is die bij deze leeftijd hoort, om vragen te stellen in een groep waar je eigenlijk nog niemand echt kent.
Transformatie
Grootste les van deze ochtend is natuurlijk de boodschap dat leren leuk mag zijn. En nee, niet iedere student geeft direct toe dat het leuk was vanochtend. Maar het fanatisme waarmee boter werd gemaakt, de inzet tijdens het zelf les mogen geven over voedsel en de aandacht waarmee er geluisterd werd naar het verhaal van de boer vertellen een ander verhaal. In de pauze blijkt een box met muziek een meesterlijke zet, de ontspanning, de ervaringen van de eerste workshops en natuurlijk het even wél op je telefoon kijken, ook dat is even heel fijn. Er is iets veranderd in de groep, het wordt steeds meer een groep. Wat een mooie dynamiek om van een afstand te zien gebeuren. De laatste ronde wordt ingezet en ergens langs een poldersloot vangt één van de studentes een baby snoekbaars. Zonder handschoenen. Ze noemt hem Willem. En bekroont zichzelf hardop tot een tweede Freek Vonk. Iets zegt me dat ze hier later nog wel eens terugkomt met haar eigen leerlingen.