Op de Laurens Cupertinoschool, een SBO op een steenworp van de Rotterdamse Kuip, zitten kinderen die zelden iets anders zien dan beton. Dankzij de Lekker naar Buiten!-stimuleringsbijdrage hebben de kinderen nu een vergroend schoolplein, een moestuin en fruitbomen op school. Zo maken ze toch kennis met de natuur.
Niets dan beton, behalve het schoolplein
“Kijk, daar ligt de moestuin!” Vanaf het dakterras wijst Deandre (11) trots naar de groene hoek van het schoolplein. Deandre is een van de leerlingen van de Laurens-Cupertinoschool in Rotterdam. De school ligt in een achterstandswijk, vlak bij het voetbalstadion van Feyenoord, aan een drukke weg waar trams langs zoeven. In de nabije omgeving niets dan beton. Behalve dan hier op het schoolplein.
Insecten verzamelen
“Er worden tomaten geteeld,” vertelt Deandre enthousiast. “En nog veel meer: paprika, broccoli, sla, rode kool, aardbeien en ook nog verschillende kruiden. De juf van de natuurlessen neemt ons er regelmatig mee naartoe en leert ons dan van alles. Ook hebben we weleens insecten verzameld en die bekeken onder een microscoop. De groenten die er groeien gebruiken we bij de kookles. En kijk,” wijst hij naar bakken op het dakterras, “we hebben ook fruitbomen en -struiken. Ook daar leren we van alles over.” Of hij wel eens helpt bij de verzorging ervan? “Natuurlijk,” knikt Deandre: “Ik help weleens watergeven. Ik vind het heel leuk om voor de plantjes en bomen te zorgen.”
Een groene muur
Er is nog meer groen op deze school van het speciaal basisonderwijs, onderdeel van de Rotterdamse Vereniging voor Katholiek Onderwijs (RVKO). Een hoge heg vormt als het ware een groene muur tussen het schoolplein en de straat. “Veel beter dan twee jaar geleden.” Deandre is er stellig in: “Toen keken we nog tegen auto’s en de tram aan als we aan het spelen waren.”
Bloembakken
Wie dit ook een grote verbetering vindt, is Doron Levy. Hij is ondersteuner, weerbaarheidstrainer en Gezonde School-coördinator. Toen hij tweeënhalf jaar geleden werd aangenomen op de Laurens-Cupertinoschool, grapte hij tegen de toenmalige directeur: ‘Het lijkt hier wel een gevangenis.’ En dáár had hij nu juist net zijn ontslag ingediend. Twintig jaar werkte hij als sportleraar voor Justitie, nu zocht hij een nieuwe uitdaging. “Ik wil eraan bijdragen dat kinderen niet op de plek belanden waar ik al die jaren werkzaam was. Deze Rotterdamse school voor het speciaal basisonderwijs, met veel kinderen met gedragsproblemen, was een ideale plek voor deze missie. Het hoge blauwe hek waar ik aan refereerde - geplaatst omdat er ooit een vrachtwagen de stoep op schoot - zag er verre van gezellig uit. Nu staat er een mooie, groene heg tegenaan. Ook hebben we bloembakken op het schoolplein geplaatst en de hele binnenboel veranderd. Daar komt het thema natuur nu terug: er is een enorme wand met echt mos, en staan veel planten en ook de vloer heeft een houtlook. Het oogt veel warmer, leefbaarder. Ik ben ervan overtuigd dat dit een goede invloed heeft op kinderen.”
Stoeptegels eruit
Ook de moestuin was een idee van Doron. “De meeste kinderen hier hebben geen tuin, hooguit een tuin die helemaal betegeld is. In de natuur komen ze zelden. Straks denken ze nog dat appels uit een fabriek komen; dat moeten we niet willen. Een moestuin en fruitbomen bieden een prachtige kans om ze te laten zien hoe groente en fruit groeit. En dat ze later ook zelf voor hun eten kunnen zorgen. En hoe mooi zou het zijn als ze nu zelf al met eigen stukje grond aan de slag zouden kunnen?” Enthousiast gingen Doron en schooldirecteur Wouter van der Windt aan de slag. “We begonnen gewoon met stoeptegels eruit te trekken om te kijken wat daaronder zat. Nou, dat was schrikken: bouwgrond waar we niets mee konden beginnen. Een vriend van Wouter, die bij Verkuil & Moree - een bedrijf in de groenvoorziening werkt - heeft ons toen goedkoop geholpen. Verder hebben we bij de aanleg van al het groen vooral zelf de handen uit de mouwen gestoken.”
Lekker naar Buiten!-stimuleringsbijdrage
Omdat er veel zelf is gedaan, was de vergroening niet al te duur. Maar er was natuurlijk ook nog geld nodig voor de aanschaf van gereedschap, zaden en jonge boompjes. De school deed dit met de Lekker naar Buiten!-stimuleringsbijdrage die ze kregen toegekend. Doron: "Dit programma is erop gericht kinderen in aanraking te brengen met kennis en activiteiten over voedsel, zodat ze gezonde en duurzame keuzes kunnen maken. Dat heeft ons zeker geholpen. Daarnaast blijven we onderzoeken hoe we van de school een nog prettigere plek kunnen maken voor de kinderen. Gelukkig denken de kinderen zelf ook mee."Deandre: “Er is maar één buitenspeelplek op het schoolplein: daar liggen boomstammen met houtsnippers eronder. Dat is toch nog wel saai. Het zou leuk zijn als er wat meer speeltoestellen zouden komen.”
Tips van Doron
- Zorg voor draagvlak binnen het hele team en directie, zodat taken verdeeld kunnen worden.
- Doe veel zelf, bij voorkeur met het gehele team.
- Vraag vrienden en bekenden of ze tegen kostprijs kunnen helpen.
- Gebruik de moestuin voor verschillende leerdoelen.
- Schaf kaplaarzen voor de leerlingen aan.
Programma Gezonde School
Wil je voedseleducatie een vaste plek geven binnen het curriculum van jouw school? Bekijk dan eens het programma van de Gezonde School. Dit programma bestaat uit diverse gezondheidsthema's, waarvoor scholen een certificaat (vignet) kunnen behalen. Vignetten die specifiek aansluiten bij voedseleducatie zijn het vignet 'Voeding' en 'Natuur en Milieu'. Het vignet Gezonde School is een kwaliteitskeurmerk voor scholen die werken aan het verbeteren van de gezondheid van hun leerlingen. Na het behalen van minimaal één themacertificaat mag de school zich gedurende drie jaar een Gezonde School noemen.
Dit artikel verscheen eerder op de website van onze partner De Gezonde School.