Het project de Gezonde Schoolkantine helpt jongeren om gezonder te leren eten. Maar het kan beter, denkt Aeres student Rianne Land: met betere communicatie, door leerlingen meer te betrekken bij de kantine en door kooklessen in het curriculum op te nemen.
Jongeren eten nog te vaak ongezond en niet duurzaam. Zo is blijkt uit onderzoek dat minder dan 2% van de jongeren dagelijks de aanbevolen hoeveelheid groente van 200 gram binnenkrijgt en dat ongeveer 5% van de jongeren dagelijks de aanbevolen twee struks fruit eet. De meeste jongeren krijgen bovendien te veel verzadigd vet en te weinig vis binnen. Vooral op het voortgezet onderwijs maken jongeren ongezonde keuzes: ze ontbijten minder, kiezen steeds vaker voor frisdrank of energiedrankjes.
Gezonde schoolkantine
Maar er is ook goed nieuws, zo is te lezen in het afstudeerverslag van Rianne Land die onderzoek deed naar de aandacht voor gezonde voeding in het voortgezet onderwijs. De laatste jaren zijn jongeren minder snoep en alcoholische dranken gaan gebruiken, bovendien eten ze meer groente en fruit .Toch eten ze over het algemeen ongezonder dan kinderen en volwassen.
Voorbeeld provincie Flevoland: voedseleducatie op vo-scholen
De provincie Flevoland zet Jong Leren Eten in om meer aandacht voor voeding in het voortgezet onderwijs te krijgen. Veel scholen voor voortgezet onderwijs besteden aandacht aan gezonde en duurzame voeding via het project 'de Gezonde Schoolkantine'. Door in de schoolkantine meer gezonde opties aan te bieden, zou je jongeren kunnen verleiden om vaker voor gezonde producten te kiezen. Omdat niet helemaal duidelijk is wat het effect van dit project is, deed Rianne Land in opdracht van de provincie Flevoland onderzoek op vijf van de tien middelbare scholen in de provincie die een gezonde schoolkantine hebben.
Betrokkenheid leerlingen bij aanbod Gezonde Schoolkantine
Ze wilde weten wat die scholen doen om leerlingen te stimuleren om gezonde en duurzame voedingskeuzes te maken. In hoeverre worden leerlingen betrokken bij het voedselaanbod in de kantine? Hoe wordt er gecommuniceerd over gezonde en duurzame voeding? Wordt er in de lessen aandacht aan besteed? Wat is er nog meer nodig om gezonde voeding te stimuleren? Ze hield interviews op vijf scholen. Ze interviewde steeds twee personen per school: iemand die betrokken is bij de kantine en iemand die op de hoogte is van de educatie en communicatie over voeding.
Meer betrokkenheid bij schoolkantine nodig
Uit haar onderzoek kwam naar voren dat leerlingen op het voortgezet onderwijs in Flevoland over het algemeen weinig betrokken worden bij de kantine. Ze hebben een beetje invloed op het aanbod door wat ze kopen of de wensen die ze doorgeven. Soms houden scholen een enquête onder leerlingen. Of ze laten leerlinge meehelpen bij de verkoop van producten. Land vindt dat het de moeite waard is leerlingen meer te betrekken bij kantinewerkzaamheden, omdat ze zich dan meer betrokken voelen.
Structureel kooklessen in het curriculum
Het valt haar op dat de meeste scholen in de communicatie over voeding naar leerlingen toe niet te veel aandacht wordt besteed aan gezondheid en duurzaamheid. Dat zou beter kunnen denkt de studente. Als je gesprekjes met leerlingen aangaat, posters met fruit of snackgroenten ophangt of voedingsfeitjes op menuborden zet, kun je leerlingen stimuleren tot gezond gedrag. Maar belangrijk is wel dat dat leerlingen niet het idee krijgen verplicht te worden tot gezonde en duurzame keuzes. Het moet een vrije keuze blijven.
Het thema voeding wordt binnen verschillende vakken behandeld, zo blijkt uit haar verkenning . Enkele scholen besteden wat meer aandacht aan voeding in projecten: door activiteiten en excursies te organiseren. Land denkt dat het goed is dat scholen doorgaan met het project Gezonde Kantine. Maar ze komt in haar verslag wel met een aantal aanbevelingen:
- Betrek leerlingen bij de schoolkantine.
- Scholen zouden meer communicatiemiddelen in moeten zetten.
- Aanbeveling voor de lange termijn is te onderzoeken of scholen structureel kooklessen kunnen aanbieden in het curriculum.