Je eigen groente verbouwen, oogsten en opeten; het is een fantastische ervaring voor kinderen. Tamara Esseling is een van de moestuincoaches in Zeeland die met veel plezier scholen ondersteunt bij het schooltuinieren. Het mooiste vindt Tamara als de angst bij kinderen wegvalt, bijvoorbeeld voor kriebelbeestjes en voor ‘vieze’ groenten: ‘Ze koesteren liefde voor wat ze zelf verzorgd en opgekweekt hebben. Dat willen ze vaak wel proeven, ook als dat worteltjes zijn.’ Ook moestuincoach worden? In september start de opleiding in Zeeland.
Waarom heb jij de training tot moestuincoach gevolgd?
‘Ik moestuinier al jaren en daarnaast werk ik geregeld met jongeren. Dus toen dacht ik: één en één is twee, dat ga ik doen! De opleiding was een enorme verrijking. Als je moestuinieren heel leuk vindt en je kennis wil delen, dan past dit heel goed bij je. Door de opleiding kreeg ik het zelfvertrouwen om mijn kennis ook te delen.’
Wat bracht de opleiding je?
‘Het gaf mij veel inzicht. Ik weet nu beter met welke vragen scholen zitten, zoals: hoe regel ik de bewatering in de zomervakantie, wat doe ik met de oogst of waar haal ik het geld vandaan? Daar kan ik creatief met ze over meedenken. Verder kreeg ik tips over pedagogiek: een groep met kinderen van 5 of 6 jaar begeleiden is toch echt anders dan een groep volwassenen. Ook heel waardevol waren de tips die ik kreeg om moestuinieren te koppelen aan bestaande lessen. Scholen hebben al weinig tijd om basiskennis door te geven, dan voelt schooltuinieren soms als iets dat er extra bij komt. Maar dat hoeft niet zo te zijn. Taal, rekenen, artistieke vakken: dat kan allemaal buiten. Benoem bijvoorbeeld eens diertjes, fruit, groenten, geuren en kleuren en maak daar een gedicht bij.’
Waarom is moestuinieren met kinderen zo belangrijk?
Tamara: "Een kwart van de kinderen heeft overgewicht, dat komt vaak door bewerkte voeding. Gezonde voeding zorgt dat we gezonde kinderen krijgen. Het gezondste én het lekkerste is wat je uit je eigen omgeving vers oogst en vers kan eten. Dat zijn we allemaal een beetje kwijtgeraakt. Kinderen zijn bovendien in een schooltuin lekker met hun handen bezig. En ze leren dat al die kleine kriebelbeestjes belangrijk zijn voor het bodemleven. Wormen en insecten worden vaak gezien als iets om dood te maken. Maar als je kinderen laat zien dat wormen superhelden zijn, dan krijgen ze respect voor die diertjes. Zo creëer je een voedingsbodem van liefde voor de natuur. Niet door een wijzend vingertje, maar door een ervaring.’
Op welke momenten denk je: hier doe ik het voor?
‘Als er angst wegvalt bij kinderen, bijvoorbeeld voor dingen die ze niet willen eten. Je koestert vaak liefde voor wat je zelf verzorgd hebt, dat wil je vaak wel proberen. Ook als dat worteltjes zijn die je niet lust. We proberen dan verschillende bereidingen: lust je een wortel niet rauw? Dan misschien wel in een salade met kruiden of in combinatie met sinaasappel. En ze leren het zelf te bereiden. Ouders zeggen weleens: Ik weet niet welke sla jullie gemaakt hebben, maar die moet ik ook kopen!’
Hoe kijken scholen naar het belang van moestuinieren?
‘Ik merk dat er een positieve revolutie bezig is en daar ben ik blij om. Scholen nemen schooltuinieren steeds vaker op in het beleid. Het maakt je ook aantrekkelijker als school, je kan je ermee onderscheiden. Wat wel een feit is: een schooltuin is bewerkelijk, dat kan een docent niet alleen trekken. Daar zijn vrijwilligers bij nodig, zoals ouders en grootouders. En scholen kunnen daarbij ook goed de hulp en kennis van moestuincoaches gebruiken. Daar zouden er dus veel meer van moeten zijn!’
In september 2023 start de moestuincoachopleiding in Zeeland. Lees meer en schrijf je in. Daarnaast is een gratis e-learning schooltuinieren beschikbaar.