Met alle klassen moestuinieren en koken, fruit plukken bij de teler, voedseleducatie slim integreren binnen diverse schoolvakken: op basisschool de Blinker in de Betuwe hebben ze dit goed aangepakt. Hierbij is de inzet van de ouders onmisbaar. Hoe ziet dit er allemaal uit in de praktijk?
Leerkrachten Willeke en Laura zijn de kartrekkers van diverse activiteiten rond voedseleducatie binnen de school. Bij het opzetten van alle activiteiten, zoals moestuinieren of koken, kijken zij daarnaast hoe de hulp van ouders hierbij kan worden ingezet. Daarnaast proberen ze zoveel mogelijk thematisch te werken, zodat het de leerkrachten weinig tijd kost om iets te organiseren rond voedseleducatie.
Thematisch werken
Laura: “Onze school staat in de Betuwe, dus voor ons is het bijna logisch dat we op school aandacht besteden aan voeding. Ik denk dat je als school gewoon moet beginnen met iets kleins waarin voeding aan bod komt en dat je vooral niet moet denken dat het extra tijd kost. Integreer het binnen thematisch werken. Als je werkt rond breuken, dan kun je bijvoorbeeld gaan koken met de leerlingen. Recepten zijn erg geschikt voor het werken met maten en verhoudingen. Je kunt ze voor taal en spelling ook zelf een recept laten schrijven. Wil je dat dan weer koppelen aan begrijpend lezen, dan kun je ze hun eigen recept laten uitvoeren of dat doen bij een recept van internet. “
“Ook Aardrijkskunde kun je goed koppelen aan voedseleducatie. Kijk naar de eetculturen van andere landen, waar komen bepaalde groente- en fruitsoorten vandaan etc. Laat als het kan, leerlingen dit ook proeven. Kortom: kijk binnen je curriculum welke les(sen) je zou kunnen vervangen door iets met koken of moestuinieren. Dan ben je al gestart met voedseleducatie. Daarnaast kun je bij Natuur en Milieu Educatie centra (NME) in de buurt vaak leuke lespakketten of leskisten lenen, die ook weer inspelen op bepaalde thema’s. Zo kost de lesvoorbereiding ook minder tijd en je krijgt er een leuke, praktische les voor terug.”
Hulp van de ouders
Bij zowel het koken als moestuinieren op de school, wordt de hulp van (groot) ouders ingeschakeld. Om ouders op de hoogte te brengen van de activiteiten, gebruiken Laura en Willeke de nieuwsbrief.
Willeke: “Zodra we ergens ouders voor nodig hebben, dan plaatsen we een oproepje in de nieuwsbrief. Ouders kunnen ons dan mailen. Wij maken dan vervolgens zelf schema’s en koppelen bij iedere activiteit 4 kinderen aan een ouder. Belangrijk is bij het inzetten van de hulp van ouders, dat ze bij jou als leerkracht kunnen langskomen voor aanvullende vragen. Zo kwam er bijvoorbeeld een ouder bij mij langs, die wel graag mee wilde helpen in schooltuin, maar dacht dat ze hiervoor groene vingers nodig had. Je merkt dan dat er een drempel is, maar als je het gesprek aangaat, dan ziet zo’n ouder in dat dat niet nodig is. De gewassen water geven, zonnebloemen opensnijden, gras maaien: het zijn een paar klusjes die eveneens bij de schooltuin horen en belangrijk zijn. Alle hulp is welkom en we willen dat ouders dan iets doen waar ze zich prettig bij voelen. “
Gedeeld enthousiasme
De schooltuin bij OBS de Blinker bestaat al zo’n 4 jaar. Er staan ondertussen verschillende gewassen in, zoals: Pruimen, kersen, bramen, vijgen, tomaten, komkommers, aardappels, sla, kruiden, aubergine. In de vakanties zorgen de ouders die dichtbij school wonen voor het onderhoud van de schooltuin. Met de oogst wordt zoveel mogelijk gekookt. Alle activiteiten zorgen bij zowel de leerlingen, als leerkrachten als ouders voor plezier. Laura: “ Iedere woensdag staat bij ons in het teken van de schooltuin. Het leeft bij iedereen. Kinderen zien vaak al reikhalzend uit naar deze dag en dat enthousiasme brengen ze dan ook weer over op de ouders die meehelpen of bij hun eigen ouders thuis. Dat vinden wij als leerkrachten natuurlijk ook fantastisch. Door het schooltuinieren krijgen de kinderen ook een stukje gedeeld eigenaarschap mee. Wat ze zelf zaaien, is niet alleen van hen, maar is van iedereen. Dat zijn mooie leerlessen die voortkomen uit het schooltuinieren.”
Toekomst plannen
De komende schooljaren willen Laura en Willeke nog verder gaan met diverse activiteiten rond voedseleducatie. Willeke: "We zijn nu aan het kijken of we een overkapping kunnen maken in de schooltuin, zodat we ook bij slecht weer voldoende ruimte hebben om buiten les te geven. Dan ben je toch in de tuin bezig, maar sta je lekker droog! Daarnaast hebben groep 8 leerlingen dit jaar de leerlingen van groep 3 geholpen met koken. Dat is voor herhaling vatbaar. Ook onze uitjes naar de boomgaard, boerderij, imker en restaurant blijven we doen."
Inzet Lekker naar Buiten!-bijdrage
Voor schooljaar 21-22 vroeg de school de Lekker naar Buiten!-bijdrage aan. Hiermee kochten ze wat duurdere gereedschappen voor zowel het koken als moestuinieren, zoals snoeischaren, een grasmaaier, een regenton, snijplanken, mixers, bakblikken, pannen en aardappelschilmesjes. Ook werden er activiteiten met de leerlingen ondernomen, zoals een bezoek aan een educatieboerderij.
