Een gratis schoolontbijtje, een gezond snackpakket bij de afsluiting en start van het schooljaar, schooltuinieren en gezonde snackautomaten in de school. Het Haarlem College laat haar leerlingen op allerlei manieren kennismaken met gezonde voeding en een gezonde leefstijl. Een bevlogen team van docenten is de drijvende spil hierachter. Wat hebben zij allemaal gedaan om dit te bereiken?
Het Haarlem College is een school gevestigd in Haarlem en biedt basis, kader, mavo en vanaf komend schooljaar havo aan. De school telt zo’n 700 leerlingen van diverse achtergronden en culturen. De school heeft veel aandacht voor de gezondheid en het welzijn voor haar leerlingen. Om dit vanuit een gezamenlijke visie te coördineren, is de school drie jaar geleden gestart met de aanpak van het programma Gezonde School. En met succes: afgelopen schooljaar zijn er verschillenden mooie dingen gerealiseerd.
Werkgroep met enthousiaste docenten
Yarah Hollander is docent Zorg & Welzijn en daarnaast coördinator voor de Gezonde School. Hoe heeft de school plannen rond gezondheid precies vormgegeven?
Yarah: “We hadden veel ideeën, maar we besloten dat een gemeenschappelijke visie hierbij onmisbaar was. Daarom hebben we besloten om te werken volgens de pijlers van het programma Gezonde School. Zo zijn we bijvoorbeeld gestart met de pijler Voeding en de pijler Seksualiteit en Welbevinden. Rond de pijler Voeding hebben we toen bijvoorbeeld een werkgroep van 9 docenten opgericht afkomstig uit verschillende vakken, die het allemaal leuk vonden om mee te denken over gezonde voeding. We hebben hiervoor allemaal 1 lesuur per week gekregen op onze jaartaak. We komen 5 keer per jaar samen in een overleg van 2 uur. Dan reflecteren we op wat is gedaan en kijken we vooruit. Omdat ‘gezonde school’ een ambitie is van het Haarlem College, zijn er tijdens onze studiedagen workshops voor collega’s die zich met deze ambitie bezig houden.”
Gratis schoolontbijt
De inzet van de docenten werpt haar vruchten af, want het afgelopen schooljaar werden er diverse dingen gerealiseerd. Voor de zomervakantie én bij de start van dit schooljaar werden alle leerlingen verwend met een gezonde snackbox. Daarnaast is vanaf mei 2023 de subsidie Schoolmaaltijden vanuit het Jeugdeducatiefonds gebruikt om iedere dag gratis ontbijtjes aan te bieden. Dit ontbijtje bestaat uit een smoothie, yoghurt met muesli en schoolfruit. Dit schooljaar wordt het ontbijtje uitgebreid met drinkyoghurt en gezonde repen.
Yarah: “De gratis ontbijtjes zijn razend populair bij de leerlingen en iedere dag wordt alles opgegeten. We kopen alle producten kant-en-klaar in, zodat onze kantinemedewerker het alleen maar hoeft klaar te zetten. De ontbijtjes zijn van 08.00 -09.00 uur beschikbaar, want we willen voorkomen dat leerlingen tijdens de lessen naar beneden gaan om een ontbijtje te halen. Om te zorgen dat alle leerlingen een ontbijtje kregen, zeker degenen waarvan we denken dat ze het hard nodig hebben, schakelen we ook onze leerlingbegeleiders in. Zij zorgen ervoor dat ook de leerling die bijvoorbeeld geen ontbijt durft of kan pakken, er eentje krijgt.”
Docent Zorg & Welzijn Yarah Hollander: “Wat mij opvalt bij de leerlingen is dat ze wel gezond willen eten, maar dat het snel, makkelijk en hapklaar moet zijn. Als dat het geval is, dan lukt het bij de meesten wel om gezond(er) te eten.”
Watertappunt en aanbod eten op school
De school heeft daarnaast een watertappunt, waar alle leerlingen hun Haarlem College drinkfles kunnen vullen. De eerstejaarsleerlingen krijgen zo’n fles bij aanvang het schooljaar. Daarnaast staan er in de school snoepautomaten, waarin producten liggen met geen of weinig suiker en zonder varkensgelatine. De kantine biedt daarnaast gezonde broodjes aan die maximaal €1.00 per stuk kosten. Yarah: “Wat mij opvalt bij de leerlingen is dat ze wel gezond willen eten, maar dat het snel, makkelijk en hapklaar moet zijn. Als dat het geval is, dan lukt het bij de meesten wel om gezond(er) te eten.”
Keuzevak schooltuinieren
Naast de mooie resultaten op het vlak van voeding, heeft de school nog meer bereikt. Vorig jaar schooljaar is er vanaf april een project rond moestuinieren gedraaid bij ECO-RING. Dit is een maatschappelijk project waarbinnen schooltuintjes beschikbaar zijn voor scholen. Yarah: “Binnen het vak Horeca, Zorg en Welzijn in de derde klas, konden leerlingen als keuzevak zich inschrijven voor het moestuinierenproject. Om de week ging er zodoende 1 klas moestuinieren. Hierdoor kregen de leerlingen inzicht in wat er allemaal gebeurt, voordat groente in de supermarkt ligt. De oogst mochten ze meenemen naar school, waarmee vervolgens werd gekookt.”
Als laatste heeft de school plannen geschreven voor groenvoorzieningen en attributen op het schoolplein. Het doel is om dit schooljaar het schoolplein te voorzien van meer groen zoals planten en bloemen, maar ook nieuwe (speel) toestellen die een positieve bijdrage leveren aan het welbevinden van onze leerlingen.
Hoe maak je je project succesvol?
Wat is volgens Yara onmisbaar om een project zoals dit te laten slagen? Yarah: “Zorg dat je goed in kaart brengt wat je allemaal wilt gaan doen, zorg dan dat dit in het jaarplan van het school komt te staan en dat er beleid bij wordt geschreven. Vervolgens moeten docenten hiervoor uren krijgen in hun jaarplanning, zodat je kunt gaan starten. Hang ideeën op aan de pijlers van de Gezonde School, zodat je een visie hebt en een goed vertrekpunt. Nodig ook een coördinator uit van de Gezonde School om voorlichting te geven. Er zijn daarnaast veel subsidies beschikbaar voor scholen, zoals de Lekker naar Buiten-bijdrage van Jong Leren Eten. Maar, zorg dat je hiervan niet volledig afhankelijk bent en doe bijvoorbeeld navraag bij de gemeente of zij ergens financieel bij kunnen helpen. En geef het daarnaast ook wat tijd om je project vorm te laten krijgen. Op onze school zijn de prachtige resultaten echt goed zichtbaar geworden na 3 jaar!"
Externe hulp
Bij het realiseren van haar plannen kreeg het Haarlem College hulp van de Jong Leren Eten makelaars uit Noord-Holland, de Gezonde School Adviseur, JOGG en de gemeente Haarlem.