Hoe zorg je ervoor dat kinderen meer in contact komen met de natuur en op die manier leren waar hun eten vandaan komt? In heel Nederland lopen hiervoor allerlei projecten. De makelaars van Jong Leren Eten Friesland lanceerden het project “Eetbaar Plein’ voor basisscholen. Het vergroenen van een schoolplein en voedseleducatie worden hiermee gekoppeld. Uiteindelijk hebben 27 basisscholen zich aangemeld om mee te doen. Leerkracht Willeke Feitsma van de Jenaplanschool Oldenije in Leeuwarden deed mee en werd hierbij gekoppeld aan moestuincoach Els van Vliet.
“Toevallig was mijn school net naar een nieuwe locatie verhuisd en hadden we plannen om te gaan moestuinieren. De precieze invulling hadden we nog niet scherp en daardoor sloot dit project van JLE Friesland hier goed op aan.’ vertelt leerkracht Willeke. Via haar directrice kreeg ze de oproep van Jong Leren Eten Friesland doorgestuurd om mee te doen aan het project Eetbaar Schoolplein. Willeke’s school is één van de scholen die heeft meegedaan. Willeke nam vervolgens deel aan een viertal bijeenkomsten.
Bijeenkomsten project Eetbaar Plein
“Deze bijeenkomsten waren erg inspirerend. We leerden meer over eetbare planten, insecten en tijdens 1 van de sessies leerde Mark Mieras ons meer over het belang van buitenspelen voor kinderen. Daarna kregen we de opdracht om al direct een les hierbij te ontwerpen, waarbij we de materialen moesten gebruiken waar we uitleg over hadden gekregen. Na afloop kregen we dit materiaal ook mee naar huis, zoals plantenstruikjes, kweekbakken, zaden en een Smaakleskist.”
Hulp moestuincoach
Bij de toepassing van de ideeën op haar school, kreeg Willeke hulp van moestuincoach Els van Vliet. Els: “Basisschool Oldenije staat in de binnenstad van Leeuwarden. Daardoor zijn we eerst gaan kijken waar het moestuinieren mogelijk was voor de school, rekening houdend met de ruimte, maar ook met de stand van de zon, eisen van de buren en er moest ook speelruimte overblijven voor de kinderen. Toen dat duidelijk was, hebben we samen gekeken naar welke gewassen we hier konden telen.”
Moestuinbak op schoolplein
Uiteindelijk komt er een grote houten moestuinbak op het schoolplein. Willeke laat de losse planken eerst door de kinderen beschilderen, voordat ze de bak in elkaar zet. Vervolgens hebben de kinderen van de bovenbouw (groep 6 t/m 8) berekend hoeveel aarde er in de bak paste en hoe vaak ze dan met de kruiwagen heen en weer moesten rijden om de moestuinbak volledig te kunnen vullen.
Willeke: “De betrokkenheid van de kinderen bij dit project was erg groot! De gewassen die we tot nu toe hebben geteeld zijn o.a. prei, snijbiet, radijzen, tomaten en sla. Na een regenbui zaten er opeens paddenstoelen in de moestuinbakken. De kinderen waren vol verbazing, waar kwamen die paddenstoelen nou opeens vandaan?!”
Ontwikkeling groen talent
Moestuincoach Els was eveneens verbaasd door de leerlingen. Els: “Het mooie is dat als kinderen in de moestuin bezig zijn, je sommigen op een heel andere manier leert kennen. Er worden natuurlijk andere leerstijlen aangesproken. Je haalt ook direct de kinderen met een voorliefde voor groen eruit. Uiteindelijk hoop je natuurlijk als moestuincoach een zaadje te planten bij kinderen, om deze voorliefde voor groen verder te ontwikkelen. Door het moestuinieren krijgt ieder kind een kans om zijn groene talent te ontwikkelen! Daarnaast wil ik scholen nog als tip meegeven dat een mooie eetbare tuin een mengeling heeft van zowel vaste als eenjarige eetbare planten en bomen. Zo wordt het zowel voor kinderen als voor insecten een fijne plek om te zijn en is er altijd wat te beleven.”
Plannen nieuw schooljaar
Voor het komende schooljaar heeft Willeke nog volop ideeën voor het moestuinieren. Willeke: “Project Eetbaar Plein is afgelopen, maar als school zijn we hier heel enthousiast over. Het is daarom de bedoeling dat het een blijvertje is, want de betrokkenheid van kinderen is fantastisch. Ook als binnenstadsschool met weinig buitenruimte kun je zeker allerlei dingen doen op gebied van moestuinieren in combinatie met taal, rekenen, creativiteit en biologie. Een mooie kans voor verrijking van het onderwijs. Ik wil daarom beginnen met het opkweken van zaden, zodat de leerlingen leren hoe ze de zaden goed moeten verzorgen. Vervolgens kunnen we de zaden dan gaan overzetten in de moestuinbak, zodat je daar ook weer betrokkenheid door creëert. De lessen rond moestuinieren zijn zowel voor de leerlingen als voor mij een feestje: lekker buiten zijn en verwonderd zijn over de natuur!”
Wil je als school of kinderopvang in Friesland ook aan de slag met voedseleducatie zoals moestuinieren, koken of boerderijeducatie met de kinderen? Neem dan een kijkje op de website van Jong Leren Eten Friesland en vraag de Jong Leren Eten makelaars vrijblijvend om advies: Friesland | Jong Leren Eten
Inschakelen moestuincoach
Wil je jouw schoolplein ook vergroenen of heb je hulp nodig bij het moestuinieren? Schakel dan een moestuincoach in! Kijk snel welke coaches actief zijn in jouw provincie: Moestuincoaches per provincie | Jong Leren Eten