 |
Het samenwerkingsverband Alliantie Schooltuinen gaat op 8 september officieel van start. De missie van de Alliantie is: Ieder kind een schooltuin! Zij wil een beweging op gang brengen om schooltuinieren op de kaart, of nog liever op het rooster van de scholen te zetten, net als rekenen, taal en gym. De startpagina van de website www.alliantieschooltuinen.nl is nu online.
Aanleiding
Op de eerste nationale moestuinconferentie op 5 juli 2019 werd duidelijk dat er behoefte was aan een soort platform schooltuinen met de missie ‘Ieder kind heeft tijdens de schoolperiode een jaar lang een schooltuin’. Vanuit dat platform zou een kennisnetwerk ontstaan, scholen ondersteund, de schooltuin gepromoot en ervaringen gedeeld kunnen worden. Het programma Jong Leren Eten (Ministerie LNV) stelde zich achter deze doelstelling en zorgde voor krachtenbundeling van relevante netwerkpartners. Het Nationaal Preventieakkoord stond op de agenda in de Tweede Kamer in het najaar van 2019. Er klonk een nadrukkelijke wens om te investeren in een goede gezondheid door ieder kind al vroeg te leren waar hun voedsel vandaan komt. Corona zorgde voor wat vertraging, maar geheel online is het platform in de vorm van de Alliantie Schooltuinen nu toch tot stand gekomen.
Alliantie
Alliantie Schooltuinen is een initiatief van Simon Groot (EWS) en Rob Baan (Koppert Cress), Adviesbureau Beleef & Weet, IVN Natuureducatie en Vereniging GDO, netwerk van lokale NME-centra. Zij gaat er voor zorgen dat er een kennisnetwerk komt, dat er synergie ontstaat in de veelheid aan activiteiten van het werkveld en dat er meer schooltuinen komen. Ook gaat zij werken aan communicatie, marketing en fondsenwerving met het oog op de toekomst.
Urgentie scholen
In het voorjaar is in opdracht van de Alliantie Schooltuinen i.o. een behoefteonderzoek uitgevoerd bij basisscholen in Nederland. De studie, die is uitgevoerd onder 800 basisschoolleerkrachten van groep 5 t/m 8, laat zien dat bij slechts een kwart van de basisscholen in ons land het schooltuinieren in het onderwijsprogramma is opgenomen. Vijfentachtig procent van de basisschoolleerkrachten wil graag schooltuinieren (waarbij opgemerkt dat: 19% al daadwerkelijk gebruik maakt van een schooltuin, 31% de schooltuin zeker wil gebruiken en 35% misschien). Vijfenveertig procent van de basisscholen beschikt over een schooltuin, maar nog geen twintig procent van de leerkrachten maakt daar gebruik van. Dit komt onder andere omdat leerkrachten onvoldoende kennis of te weinig tijd hebben.
Meerwaarde schooltuinieren
Ruim twee op de vijf leerkrachten zegt zeker te willen schooltuinieren als die faciliteit er zou zijn. Veel meesters en juffen zien namelijk de meerwaarde van schooltuinieren. Als redenen om in een schooltuin aan de slag te gaan geven zij o.a. aan het belangrijk te vinden dat leerlingen actief buiten bezig zijn, zorg en verantwoordelijkheid dragen voor hun eigen tuintje, met andere vaardigheden bezig zijn dan in het klaslokaal, het kiem- en groeiproces meemaken en leren waar hun voedsel vandaan komt.
Leerkrachten die gebruik maken van een schooltuin doen dit gemiddeld 15 keer per jaar. Een derde van hen zou graag vaker gebruik maken van de moestuin, op het schoolplein of op een schooltuinencomplex. Wel is er bij veel leerkrachten behoefte aan meer ondersteuning bij het tuinieren, zowel als het gaat om onderhoud als om de begeleiding van leerlingen bij de lessen.
Ondersteuningsstructuur
Door de Alliantie i.o. is er ook onderzoek gedaan naar de ondersteuningsstructuur bij organisaties die helpen met schooltuinieren en de behoefte bij hen om deze te verbeteren. Schooltuinondersteuners blijken graag meer te willen lezen ter onderbouwing van het belang van schooltuinieren, om het draagvlak te verhogen. Ook willen zij leren van andere schooltuinorganisaties door het uitwisselen van ervaringen en ondersteuning bij het onderhoud van de schooltuin. Daarnaast is financiering van professionele ondersteuning de belangrijkste voorwaarde voor het succesvol organiseren van schooltuinieren. Maar ook voldoende vrijwilligers en middelen voor het begeleiden van leerlingen zijn gewenst. Het is evident dat de Alliantie Schooltuinen zich gaat inzetten voor deze verbeteringen.
Concrete plannen
De Alliantie organiseert kennisbijeenkomsten in verschillende regio’s en een landelijke conferentie op 15 april 2022. Zij geeft een paar keer per jaar een nieuwsbrief uit over alle ontwikkelingen en zorgt ervoor dat de website verder gevuld wordt, zodat er een echt kennisplatform ontstaat. Er staat nog veel meer op het programma de komende jaren.
Oproep
Iedere organisatie die de missie van de Alliantie ‘Ieder kind een schooltuin!’ onderschrijft en mee wil werken om dit te realiseren, kan zich aanmelden voor een gesprek.
Meer informatie
Voor meer informatie ga naar www.alliantieschooltuinen.nl
De onderzoeksrapporten (onderzoek onder leerkrachten + onderzoek ondersteuningsstructuur schooltuinen) zijn op te vragen via info@alliantieschooltuinen.nl.